woensdag 27 november 2013

speculeer: speculaas, speculoos

Om goede vrienden te blijven met enkele buren en bekenden hier, bakte ik van de week kruidnoten. Dat zorgde niet alleen voor een heerlijke geur in huis, maar zette me ook aan het denken. Natuurlijk is rond deze tijd de discussie over Zwarte Piet weer losgebarsten en die over het veel te vroeg aanbieden van seizoenslekkernijen èn die over de verwisseling van kruidnoten en pepernoten. Wat dat laatste betreft hier nog maar eens voor alle duidelijkheid: kruidnoten zijn speculaasrondjes en pepernoten zijn brokken peperkoek. Tenminste volgens de Van Dale, maar peperkoek wordt weer verward met ontbijtkoek, terwijl er eigenlijk taai taai wordt bedoeld. Dus zijn pepernoten taai taai brokken. En in pepernoten zit nauwelijks peper, maar voornamelijk honing en anijs en wat speculaaskruiden en die kruiden zijn eigenlijk specerijen. Bent u daar nog? Speculaaskruiden zijn: kaneel, kruidnagel, nootmuskaat, gember, kardemom en witte peper. De pepernoten komen waarschijnlijk oorspronkelijk uit Duitsland en de kruidnoten zijn echt Hollands, want die specerijen kwamen natuurlijk via de VOC-schepen ons land binnen.
En dat verklaart meteen weer het verschil tussen het Nederlandse speculaas en het Belgische speculoos. Helaas is ook hier weer de nodige verwarring over, want het gaat niet om een andere benaming voor hetzelfde koekje, nee: de Belgische variant is speculaaskruidenloos, omdat de Belgen geen VOC hadden. Speculoos wordt in Nederland weer verward met de Bastogne koek. Maar de Bastogne koek is een speculoosachtige kandijkoek, met een duidelijke kandij-, kaneel- en karamelsmaak en een ruw oppervlak. Het gekke is dat er in het geval van speculoospasta, juist wel weer speculaas wordt bedoeld, en dat de Fransen ook speculaas bedoelen als ze speculoos zeggen. Oh la la.
Deze onderscheiden zullen onze buren volledig ontgaan en dat is maar goed ook, want wat blijkt uit recent onderzoek: '....dat de mensen die anderen wijzen op het vermeende verschil tussen pepernoten en kruidnoten significant vaak ongelooflijk saaie levens hebben.'

Geen opmerkingen: