Gastroporno

Het is toch echt een raar stukje dat Rosanne Hertzberger vorige week in de krant schreef onder het kopje 'vraatzucht' naar aanleiding van haar lezing van You aren't what you eat van Steven Poole. Dat boek, wat ik zelf (nog) niet gelezen heb, en het artikel in the Guardian dat een uitreksel van het boek is, concentreren zich vooral op 'foodies' en 'foodism'. Poole bespreekt de gekte van het moleculaire koken, de uitzinnige aandacht voor de eetguruhs (Nigella, Jamie, Ferran) en de trend om eten als kunstvorm te beschouwen. Ik ben het grotendeels eens met de kritiek op de doorgeschoten kookgekte, met menu's die lezen als een handleiding en ook nog een woordenboek nodig hebben. Maar aandacht voor voedselproducten, hun herkomst en hun bereidingswijze, dat lijkt mij essentieel. De reactie van Hertzberger doet vermoeden dat Poole ook al die aspecten behandelt. En hij heeft misschien wel alle recht om de westerse eetcultuur uitgebreid te bespreken en te bekritiseren. Hij heeft maar liefst vier beroepen (is journalist, cultuur criticus, omroeper/uitzender i.e.‘broadcaster’ en samensteller van documentaires en korte films), dus bekijkt de zaak waarschijnlijk zeer genuanceerd. Nu heeft Rosanne maar één vak, zij is biochemicus (en als zodanig (?) columniste van de NRC) en misschien is het daarom dat ze wel allerlei aspecten van onze eetcultuur kan afkeuren, maar daar zelf geen echte redenen voor kan geven.

Ik citeer: “Want: je moet je groenten zelf snijden, omdat je er dan bewust mee bezig bent. Ook al bestaat eenderde van alle huishoudens uit één persoon, je mag vooral niet voor de televisie eten, want elke hap moet met aandacht gekauwd worden. Je mag niets weggooien, je mag niets in de magnetron stoppen, je moet seizoensgroente kopen, liefst één van de tien courgettes die jaarlijks uit de wijkmoestuin komen. Want ja, lokaal is beter. Er is jaren gestreden voor het toelaten van Afrikaanse landbouwproducten op de Europese markt, maar door een recent misverstand over de duurzaamheid van lokaal voedsel, blieven zelfs de grootste wereldverbeteraars geen Afrikaanse bonen meer. Maar ik kan u vertellen: ik zal me tegen de gekte verzetten. Ik omarm de vooruitgang die ervoor zorgt dat banale zaken als voeding steeds minder tijd hoeven te kosten. Ik weiger te koken als dit niet nodig is. Ik weiger groente te snijden als er machines bestaan die dit voor mij doen. Ik weiger ‘bewust’ te eten. Ik weiger me te verdiepen in waar de kipfilet vandaan komt. En ik weiger om langer over mijn voedsel na te denken dan strikt noodzakelijk. U mag uw gastroporno bij u houden. Ik heb betere dingen te doen.”

En dan geeft ze ook Jamie Oliver nog een veeg uit de pan (heerlijk die culinaire woordspelingen), omdat hij zich sterk maakt voor kooklessen op scholen. Nu denk ik dat Rosanne het met haar ene vak al druk genoeg heeft, dus dat haar (toekomstige) kroost de kookkunst niet van haar zal leren. Als het aan Rosanne ligt is er op school ook geen ruimte voor, dus van wie leren ze het dan wel? Toch maar van Nigella en de andere kookboekschrijvers? Of is het helemaal niet belangrijk dat je weet hoe je een ei moet bakken? Maar is het niet zo dat kinderen tegenwoordig bijna geen groente meer lusten, terwijl ze het met smaak eten als ze zelf bij de bereiding worden betrokken? En is het niet zo dat er steeds meer mensen op de aardbol rondlopen met obesitas en daardoor hart- en vaatziekten en diabetes, omdat ze zich te weinig rekenschap geven van hetgeen ze in hun mond stoppen? Wat die Afrikaanse bonen betreft: hier (in Frankrijk) staan de horecabladen vol van de nieuwe regelingen inzake verspilling van voedselproducten en maakt men zich hard voor lokale aanvoer, waardoor er vaker kleinere porties kunnen worden besteld, zodat er minder hoeft te worden weggegooid. Zo leg je dat uit!
Ik denk eigenlijk dat het zo is dat Rosanne gewoon niet van koken houdt en dat is haar goed recht, maar dan moet ze zich er ook niet tegenaan bemoeien en inderdaad snel 'betere' dingen gaan doen.