Tijdsbeeldenstorm

Er is geen ontkomen aan: de herinterpretatie van het verleden vindt op grote schaal en vele plekken plaats. 

We lopen op de eieren van het verleden, die toch al lang gekookt, gebakken of verrot zouden moeten zijn. Er wordt met een nieuwe blik naar de geschiedenis gekeken en daarbij moeten we tegenwoordig zeer hygiënisch te werk gaan. Onze handen zijn gewassen in onschuld, dus die vuile van vroeger springen eruit. 

Standbeelden van grootvorsten die ploerten bleken, moeten van hun voetstuk, elk ooit zo soepel gebezigd woord dat riekt naar discriminatie, uitbuiting en ongelijkheid mag niet meer in de mond worden genomen en wordt vervangen door een brandschoon alternatief. De beelden worden vervangen door, nou ja, niks want in de huidige wereld is het woord kunst, gelinkt aan 'cultuur', bevuild, dus wordt het geld besteed aan met led verlichte straatlantarens - wel zo veilig.

Het Rijksmuseum gedraagt zich natuurlijk ook keurig nu het een nieuwe publiekstrekker van 150 miljoen heeft binnengesleept. De term Gouden Eeuw wordt herzien, een negermeisje wordt 'gekleurde jonge vrouw', we zijn al helemaal gewend aan de 'tot slaaf gemaakte' en de term bersiap wordt in de nieuwste tentoonstelling Revolusi! netjes ontweken. Ik neem aan dat de toiletten inmiddels ook genderneutraal zijn, maar ik durf nauwelijks meer naar zo'n museum, bang dat ik naar een gestolen schilderij kijk, of dat mijn oog valt op een marmeren beeld met blote borsten. Stel je voor!

En ik ben een blanke Europese vrouw geboren vóór de tijd van de black power en #metoo, dus ik hield van zwarte piet en zong gewoon mee over rood kapje. Ik moet dus m'n mond houden (en spoelen)!

Nu zit ik erover te denken de culinaire geschiedenis ook maar eens op te schonen.

'Blote billetjes in het gras', dat kan natuurlijk helemaal niet meer laat staan kuise zusterkoeken. 

Ook de nonnevot kan in de prullenbak.

Een 'filosoof' is te elitair. Het is in feite een jachtschotel, maar zoiets kan nu ook alleen nog bij de koning op tafel. 

Stamppot zet aan tot geweld, net als hangop natuurlijk en zeker ook klapstuk. 

Over de Jodenkoek schreef ik al eens. 

Boerenjongens en/of boerenmeisjes noem ik maar boerenlhbt+ 

Goed, ik heb m'n punt gemaakt. Pindakaas, roze koek, wentelteefje. Ze kunnen allemaal bij het grof vuil.

Maar tot slot:

Haagse bluf hou ik er nog even in. Ik wil wel eens zien hoe zoveel lucht wegzakt in de hemelse modder. 

Weg met het recht van de sterkste

Het lijkt mij zo dat de televisieprogramma's steeds schraler worden. De goede documentaires zijn verdwenen en de quizzen of spelletjes die je hersenen trainen worden tegenwoordig waarschijnlijk te elitair bevonden. Het feit dat de bekende Nederlander tegenwoordig 'winnaar van De Slimste Mens' in zijn of haar cv bijschrijft, maakt dat wel duidelijk. Of ben ik zelf gefrustreerd, omdat ik het antwoord op 'Wat weet ú over de badjas van Gordon?' niet zo uit mijn mouw schud?

Het gaat inmiddels om 'bucket-list-waardige' uitdagingen, die zo langzamerhand zelfs de Japanners met hun programma's als 'wie kan het meeste wespensteken verdragen' doen verbleken. Het wachten is op een bekende Nederlander in een van de vele praatprogramma's, of liefst nog in allemaal, die uit de doeken doet hoeveel verwondingen en dodelijke ongelukken er worden verzwegen bij het maken van programma's waarbij het gaat om 'hoe graag wil je met je het minst flatteus op de beeldbuis?'. Programma's over welke vip het beste kan: ballroom-, koord- of  ijsdansen, dirigeren, uithongeren op een onbewoond eiland en van de hoogste duikplank springen, zijn de laatste strohalmen voor het Nederlandse omroepstelsel.

Maar het adagium 'sharing is caring' doet ook een duit in het zakje. Al deze programma's worden in de tijd van het grote globalisme overal herkauwd en vervolgens opgekocht om weer op wereldreis te gaan, zodat we allemaal dubbel kunnen genieten.

Om niet altijd 'te Netflixen' probeer ik nog steeds ook die televisie, maar het enige waarvoor ik 'm nog echt aanzet is eigenlijk 2 voor 12 of Masterchef op Net 5. Die zender zond vorig jaar de spannende kookwedstrijd tussen volwassen amateurkoks in Australië uit. Er schijnt ook een Engelse variant te zijn voor professionals, maar ik kan BBC niet ontvangen. Nu is er Junior Masterchef Australia (2021), een competitie tussen (uiteraard) amateurkoks in de leeftijd tussen 9 en 14 jaar. Er zijn natuurlijk al meer van dit soort kinder spin-offs, zoals ook bij Heel Holland Bakt, maar dat is nog een 'milde' versie. 

Ik zag laatst een aflevering van die Australische variant en het zat me niet lekker. De (volwassen) jury beoordeelde de gerechten van de kandidaten met een volwassen blik en het merendeel was de restaurantkeuken waardig, had een prefecte smaakbalans en uitstekende variatie van zacht, krokant en alles daartussenin. Haute cuisine in wedstrijdverband dus.

Ik weet dat we allemaal alleen maar jonger moeten worden of, als dat niet lukt, in ieder geval jonger moeten lijken, maar dit gaat wel heel ver. Moeten die kinderen niet naar school, vraag ik me af, wetend dat de volwassen amateurkoks die aan dit programma meedoen zo'n beetje het hele jaar uit de roulatie zijn, hun baan ervoor opgeven, maanden hun familie niet zien en zich kapotstuderen om de nieuwste kooktechnieken en recepten onder de knie te krijgen.

Ondertussen zie ik hier in de supermarkt kinderen, ook tussen de 9 en 14, van het koekschap naar de zoutjesafdeling vlinderen, of beter gezegd sjokken, want de olifantenpootjes die ze hebben ontwikkeld, stampen vooral. De billen in strakke legging tonen onverbloemd de uitdijingsgraad, de nekjes zijn al spekkig. "Beautifully presented on the plate," zegt ze niks, want de MacDohamburger moet zo snel mogelijk warm naar binnen worden gewerkt. 

Is het elitair om te wensen dat de zendtijd, nu besteed aan te vroegrijpe chefs, wordt gewijd aan 'Ik leer koken', zodat kinderen op een speelse manier gaan koken op een niveau dat voor allen haalbaar is, niets te maken heeft met: wie kan zich het vaakst zonder huilen in de vingers snijden of wie heeft het mooiste handgedraaide suikerwerk. Geen competitie dus. Ik snap dat de doelgroep het televisiescherm heeft vervangen voor de smartphone, maar het lijkt me toch een win-win optie, zeker als je in de serie de nu immens populaire knolselderij en de traybake opneemt. 

Bijgevoegde foto is van een bolletje pasta, gekleurd met inktvisinkt. Niks bijzonders, maar toch 'beuatifully presented on the board'.

December; hot tolenghi

Is het de maand die nostalgisch maakt, het idee dus van het eind van een jaar (uit het leven van..), of is het opgelegd sentiment met jaarlijstjes die op elke straathoek wapperen? Ik weet het niet, maar ik dacht vandaag wel aan mijn top 10 kookboekenlijstje, alleen niet van verschenen uitgaven van dit jaar, want daar kom ik helemaal niet aan, sterker nog, ik kan niet eens tot tien tellen als het al mijn favoriete 'culinaria' betreft; ik kom tot acht. Maar ik ben uit het internettijdperk, google me suf en heb vaak papiergebrek bij het aanmaken van de haard, dus ik hoor ook een beetje bij een generatie-zonder-boeken (au!). 

Ik kocht dit jaar wel (papieren) kookboeken, maar het is nog even afwachten of ze voor het grijpen blijven liggen en beter nog: beduimelde pagina's krijgen, of dat ze tot stof...nee hoor, boeken zijn toch nog een beetje heilig voor me, de kranten verdwijnen in de haard, niet de boeken!

En over die boeken wilde ik het hier niet hebben, maar over recepten.

In de NRC van dit weekend geeft Jonah Freud van de Kookboekhandel haar top tien van recepten van Ottolenghi, uit diens verschillende kookboeken. Het is misschien niet aardig om te zeggen, maar hij is toch al een tijdje een hype, omdat de keuken van het Midden-Oosten in de lift zit en bijzondere groentebereidingen hOtto zijn. Hij heeft daarnaast ook voor een flinke uitbreiding van het internationale schap in de super gezorgd. Wie heeft er nu geen potjes granaatappelsiroop, za'atar, baharat of sumak die staan te verstoffen in de keukenla en ergens nog een bakje ingelegde citroenen (die ik altijd naar wc-eend vind ruiken, maar dat ligt misschien aan mij).

Een top tien van recepten dan, die na jaren de orkanen hebben doorstaan, deels uit het hoofd opgelepeld kunnen worden en deels de 'laten we dat weer eens maken' status hebben gekregen. 

Het gekke is dat de dingen waar ik dan aan denk allemaal zo'n verhaal hebben in mijn leven, dat ze een eigen blogje verdienen. Nou ja, wie weet.

Ik geef hier een lijstje zoals het in me opkomt, zonder sterren of voorkeur, dat vind ik soms ook zo'n onzin. Er is er in deze niet een de beste.

- Sopa d'ajo blanco naar recept van Penelope Casas.

- New York bagels naar recept van Epicurious.com.

- Zuurdesembrood, zoals ik het bijna elke week maak.

- Appeltaart volgens recept van stuurman Jan.

- Kruidnoten (voor de buren) volgens Cees Holtkamp.

- Accra de morue, een beetje zelf ontwikkeld, geloof ik.

- Blinis naar gefaxt recept van m'n schoonzus toen ze in Boedapest woonde.

- Tiramisu van een Italiaanse dame na discussie in de Kookboekhandel

- Sinaasappellikeur volgens Monique

- Brownies volgens recept van Daan Rutten

Dat is meer een geheugensteun en aansporing om er iets mee te doen, of een beetje inspiratie?

De foto is van een zelf ontwikkeld kersthapje van in nori gewikkelde zeeduivel (gemarineerd in bietensap) met geraspte hazelnoot,  beurre noisette en kruidenolie.