maandag 20 februari 2012

Om gek van te worden

Op 18 september 1888 schreef Vincent van Gogh aan zijn broer Theo vanuit Arles: 'Wanneer er mistral is, is het echter juist het tegenovergestelde van een lieflijk land hier, want de mistral is ergerlijk! Maar wat maakt het veel goed, wat maakt het veel goed als er een dag geen wind staat. Wat een intense kleuren, wat een zuivere lucht, wat een kalme vibratie.' Hij had zelfs een speciale windvaste ezel ontworpen. Op 19 juni schrijft hij aan Emile Bernard over een klein doek: 'Ik heb het geschilderd in volle mistral. Mijn ezel was met ijzeren pinnen in de grond gezet, een methode die ik je aanraad. Je duwt de poten van de ezel in de grond en dan steek je een ijzeren pin van 50 centimeter lang ernaast. Je maakt het geheel met touw vast. Zo kun je in de wind werken.'
Tijdens zijn periode in Arles maakt Van Gogh nog vaker melding van die vervloekte wind, die vaak wordt vergeleken met de tramontana. Ik voel me, die brieven lezend, dan ook in goed gezelschap. Het is me wat, zo'n natuurverschijnsel waarvan ik me wel eens afvraag hoe buitenaardse wezens ertegenaan zouden kijken. Want dat is er zo gek aan: je kunt er niet tegenaan kijken! Het is er (of het is er niet). Je komt buiten en voelt iets langs je wang strijken. Je haar gaat alle kanten op en je jas bolt op. Wij zijn eraan gewend, dat wil zeggen: we herkennen het als wind, maar eraan wennen doe ik hier toch niet. We hebben weer een lange periode van de droge koude tramontana achter de rug, werden beloond met twee windvrije dagen, maar vandaag was 'ie er godzakke weer. Trotseren lukt even, maar tijdens een langere wandeling door de bergen slaat de frustratie ontegenzeggelijk toe. En je kunt vloeken en tieren wat je wilt; hij blaast ondertussen lekker door. Net zoals we in Nederland op het eigenlijk altijd vertrouwde weer kunnen blijven afgeven, gebeurt dat hier ook. Die irritante tramontana vervuilt de wijngaarden! Nou ja, eigenlijk doen wij dat, maar ons vuil waait op de wind mee naar de mooie stukjes natuurgebied aan de rand en daar blijft het liggen of gaat het de strijd aan, want alle zakjes zijn tegenwoordig 100% 'biodegradable'. Er staat vandaag een stukje in de krant over een wijngaard van een gerenommeerd wijnhuis, aan de rand van Perpignan, dat het heeft gehad met dit opgezweepte zwerfvuil. Zij vrezen waarschijnlijk geen kurk in de wijn, maar polyamide. En ik ben ondertussen ook wel aan een beetje 'kalme vibratie' toe.

Geen opmerkingen: