woensdag 12 december 2012

Heimliches genoegen

Ze zeggen dat je herinnering 'met je meeleeft' en dat je daardoor gewoon geen zuivere of objectieve herinneringen hebt. Ik zie mezelf nog wel in bepaalde situaties, op het sportveld op de middelbare school bijvoorbeeld, maar dat mijn vader toen nog echt donker haar had en een bril met hoornen montuur - nu weer helemaal in - en dat mijn moeder haar haar opstak, met een haarstukje eronder en zelfs een pruik had...nee, zij zien er in die herineringen meer uit zoals ze nu zijn. En die afzichtelijke gehaakte oranje-bruine poncho, die slobkousen en soulpijpen van m'n spijkerbroek, die ben ik voor het gemak ook vergeten, of ik heb ze verdrongen.
Laten we het er maar op houden dat het een selectief geheugen betreft. In dit geval kan het me niks schelen, want als het om goede herinneringen gaat, die niet voor een waarheidscommissie gewikt of gewogen hoeven te worden, blijf ik lekker uit deze roze wolk putten. Zo zie ik oma, oma To (ik ben naar haar vernoemd, zou eigenlijk Cato gaan heten, maar daar stak mijn vader een stokje voor, want dat was 'm te ouderwets - tenminste zo is het in mijn selectieve geheugen blijven hangen).
Oma To was een goeierd en voegde zich zo goed mogelijk onder het juk van mijn strenge opa, die in onze buurt 'de bromsnor' werd genoemd. Hij had een knoepert van een neus, overgehouden aan de Spaanse koorts zei hij, en dat zou kunnen, want hij dronk niet genoeg om er een andere reden voor te kunnen aanwijzen. Onder die neus sierde een volle snor die hij altijd aan weerszijde in een krul drong, wat redelijk lukte. Hij was notaris, hij had/was gezag en dat dwong hij af, ook bij zijn vrouw. Mijn oma onderging haar lot. Ze floot vaak tussen haar tanden, wat klonk als een soort muzikaal, gelaten zuchten. Zodra er iets teveel geluid uit de keuken kwam, sloeg mijn opa vanuit zijn rookstoel de krant neer en bromde dan: "To, wat gebeurt daar?" Hij had er notabene zelf een grapje op verzonnen, naar een slogan van een reclame: "Zeg To wat is dat nu, is dat nou vetsmeltjus?"
Mijn oma's genoegens bestonden uit oud bruin, nou ja, hooguit een flesje per week, schat ik, en ze rookte sigaretjes. Natuurlijk hing er nooit een peuk uit haar mondhoek en het was ook niet de tijd om er buiten snel eentje weg te paffen, nee, mijn oma zat, ondersteunde haar rechter elleboog met haar linkerhand, inhaleerde diep en genoot zo van haar eigen moment. 
En oma To kon goed koken. Als kind wilde ik niet zo goed eten, maar bij oma in de keuken had ik geen enkel probleem. Misschien was het wel de gezelligheid of intimiteit die bij mij de eetlust opwekte. Ze maakte kroketten als de beste, eerst kookte ze de dikke ragout, met lekker veel vlees, die een tijd moest opstijven, en daarna werd gerold, gepaneerd en gefrituurd. Ze maakte ook rollen zanddeeg, voor koekjes, en ze hield van stokvis, totdat die een keer in de snelkookpan explodeerde en de hele keuken onder de kleverige bende zat.
Maar ze was er ook bijna niet meer geweest om mij deze mooie herinneringen en een deel van mijn liefde voor koken bij te brengen, want ooit verslikte ze zich in een doperwtschilletje. Dat moet bijna wel vers geweest zijn, want uit blik of pot is zoiets zo zacht als wat, maar deze schoot haar letterlijk in het verkeerde keelgat. Mijn vader heeft haar toen in de Heimlich greep genomen en dat schilletje eruit weten te persen.
Tenminste, als ik het me goed herinner...


Geen opmerkingen: