Kok of God (2)

Op zoek naar een cadeautje voor een verjaardag, keek ik op diverse kookboekafdelingen rond en ontdekte de trend: het is niet alleen Ferran Adrià die nader tot God komt, het zijn een heleboel chefs. Het ene 'kunstkookboek' na het andere ligt op de schappen. Het liefst zit het boek in een box en is het zo zwaar dat er een extra draagtasje omheen moet. Waren de restaurantkoks vroeger de schoffies onder de vaklui, met groezelige sloven en ruige koppen, tegenwoordig staan ze in modieuze dracht, met gemanicuurde nagels trots op hun eigen boekomslag geportretteerd.
Ze moest eens weten, mijn oma, die dag in dag uit in de keuken stond, als vanzelfsprekend vele maaltijden bereidend, en eigen appelmoes, ham, zwarte bessen likeur etc. Zij had het weer van haar moeder en die weer van.....Maar zo is het niet meer. Ik stond nog wel bij de buurman naar het slachten van het kalf te kijken en met kerst hing er bij ons een haas in de voorkeuken, om te besterven, maar er is een hele generatie opgestaan, die daar niet eens aan moet denken. Eng, bah, 'oh, als het oogjes heeft eet ik het niet'. Ja, en dan worden die kokkies die meestal voor niets anders geschikt waren, ineens echte tovenaars, waar je graag het vuile werk aan overlaat, zodat je alleen het schuimpje, het bonbonnetje, het mousseje of het filetje op je bord krijgt. En thuis gaat er een pakje open. Pannenkoekenmix, groentensoepmix, nasimix: de Senseotrend van ons eten. Bij mijn cursussen zijn mensen soms vreselijk verbaasd als ze horen waar een pannenkoekenbeslag uit bestaat. Zo simpel kan het toch niet zijn.
Kijk, de pijn bij mij zit hem eerlijk gezegd in de onderliggende onzekerheid: kan ik wel koken? Ik heb geen weegschaal die tot de duizendste milligram nauwkeurig afweegt, geen vloeibare stikstof apparaat en geen paco jet. Vier gaspitten telt mijn fornuis. Mijn oven kan niet stomen en ijs maak ik in een bakje in de vriezer (of ik leen een ijsmachientje).
Er zit een heel groot gebied tussen die pakjesgebruikers en die keukengoden. Koken is niet moeilijk, hele volkstammen hebben het van elkaar geleerd, zonder eerst uitgebreid te studeren op de ligging van onze smaakpapillen of de chemische samenstelling van onze melk.
En wat gaat er gebeuren? Die superhelden gaan zelf de poten onder hun voetstukken zagen en gaan zich richten op stoof- en stamppotjes, varkenskrabbetjes en uiencompote, of wel: mijn oma's keuken. Als er nou op de scholen wat meer aandacht aan voeding en koken wordt besteed en als paps en mams nou thuis na werktijd met de kinders pannenkoeken bakken van melk, bloem en eieren, dan is er nog hoop en oh jee, dan komen er een heleboel boeken in de ramsj.