Een wandelend kookboek

Mijn via-via-vriendin is een wandelend kookboek van net 70. Je kunt je voorstellen dat er inmiddels heel wat pagina's in deze uitgave zitten; de meeste lekker beduimeld en met vetvlekken verrijkt. Ik denk dat er na alle jaren heel wat mensen rondlopen die zo'n velletje uit dit werk op hun aanrecht of in de keukenla hebben liggen. Naast boek, is Yolo ook een vat, gevuld met tips, adviezen, trucs, handigheden, leuke adressen en zo'n smakelijke manier van overbrengen van dit alles, dat je je er graag aan laaft.

Zo belde ik haar vanmorgen over tortilla española, want oh ja, even vergeten: Yolo heeft Spaans bloed en gerechten uit dat land lepelt ze op als hopjesvla. 

Die aardappelomelet is niet moeilijk te maken, maar ik vroeg me af of ze iets kon zeggen over de hoeveelheden. Nee, aan exacte hoeveelheden doet deze keukenprinses niet, alleen bij benadering. Maar eerst de voorbereidingen. De aardappels kunnen het best in een ruimere pan worden geconfijt dan die waarin de omelet uiteindelijk wordt gebakken. En ho ho: de aardappels, dat zijn bij voorkeur de nu beschikbare agria's (een vrij kruimige pieper, speciaal gekweekt voor in de frituur). Wat die pannen betreft: de Action verkoopt hele prettige koekenpannetjes, spotgoedkoop, anti-aanbak, lichtgewicht en nou ja, best ideaal.

Naast de pannen en de aardappels heb je nog nodig: ei, ui, olijfolie en zout en dan misschien een flinke klont alioli om hem naar binnen te laten glijden. 

De aardappels (voor een klein pannetje houd ik het op 3 grote en een paar kleintjes - maar wat is groot en wat is klein - nee, geen krieltjes) moeten worden geschild en in schijfjes, blokjes of reepjes worden gesneden. De vorm is niet echt essentieel, maar het is wel het makkelijkste voor de garing als ze allemaal zo'n beetje dezelfde maat hebben. 

Deze gaan in het ruime pannetje met zoveel olijfolie tot ze echt onder staan. Dit wordt op laag vuur geconfijt, dus gegaard. Ondertussen kun je ongeveer twee uien pellen en snijden, niet te grof en ook hier weer: van gelijke grootte. 

De uien gaan bij de aardappels als deze halverwege hun gaartijd zijn; ja da's ook weer Yolo-intuitie, maar je kunt het zien, want ze worden glazig. Omscheppen, wat zout toevoegen en doorgaren.

Kooktijden zijn lastig te geven, omdat die afhankelijk zijn van de grootte van de stukken, de hoogte van het vuur en eventueel de aardappelsoort.

Als het geheel gaar is, giet je het in een kom met zeef. De kom vangt de olie op, de zeef het aardappel/uimengsel. Dit moet afkoelen. 

Ondertussen kun je ongeveer 4 eieren loskloppen met een snuf zout. Het zout helpt bij het uiteenvallen van het eimengsel. Dit hoeft helemaal niet ferm geklopt te worden.

Als aardappel/ui zijn afgekoeld kunnen ze bij het ei worden gemengd. Wees geduldig, want als je het goedje te vroeg bij het ei gooit, gaat dit stollen. 

Warm nu een dun laagje van het heldere deel van de achtergebleven olie op in een kleinere pan dan de 'confijtpan'. In het begin mag het vuur hoog. 

Stort het mengsel in de pan, laat even doorkoken en draai dan het vuur laag. Je kunt eventueel de randen met een houten lepel wat naar binnen duwen om een mooie bolle vorm te krijgen. 

Wacht tot de bovenkant enigszins begint te stollen en ga dan keren. Hoe vaker je dit doet, hoe compacter/steviger het eindresultaat.

Er zit veel olie in en die loopt er ook deels uit. Met keukenpapier kun je 'm opdeppen, dat scheelt ook weer bij dat keren, want zo loopt het brandwondenpotentieel niet over je arm. 

Het keren gaat goed met een bord of een pannendeksel. Smeer dit in met wat olie, zodat het een goede glijbaan wordt. Leg het bord over de pan, druk stevig aan en draai de pan met bord om. Laat de omelet weer snel van het bord in de pan glijden, eventuele achtergebleven restjes, kun je er best weer tussen stoppen of op leggen. Herhaal tot je een mooie goudbruine omelet hebt en schuif deze tenslotte op een bord of plank.

Bij het keren kun je een beetje zien hoe gaar het geheel is (het wordt natuurlijk steeds steviger), erop drukken en de weerstand voelen, werkt ook, maar ervaring helpt. 

Eventueel kun je nog wat nadeppen met keukenrol om een zo droog mogelijke versie te creeëren.

Deze kan warm, lauw of koud worden gegeten en is heerlijk met een flinke klodder aioli.

Overigens had mijn orakel (kookboek/vat/keukenprinses) het er nog over dat men in Madrid de voorkeur geeft aan een variant die nog wat loopt vanbinnen, maar niet iedereen is daarvan gediend. 

En natuurlijk kan er ook wat chorizo worden toegevoegd, champignon of stukjes garnaal en wat dacht je van....

"Maar dan is het geen omelet española meer en wat je dan beter kan doen..." zegt mijn inspiratiebron, (orakel/kookboek/vat/keukenprinses). Je snapt dat dit nog wel even zo heel inspirerend doorsuddert! Wat een kanjer (inspiratiebron/orakel/kookboek/vat/keukenprinses).

Oefening baart kunst, dus laat je hoofd na een mislukte poging niet hangen, hoe beter je je pan, aardappel, ei, vuur en eigen smaak leert kennen, hoe beter het zal worden. Buen provechio.

p.s. die olie die is uitgelekt, zit vol smaak. Maak er iets moois mee, maar begin er niet mee te bakken, want er zitten vaak restjes in, zoals aardappelzetmeel en die spetteren alle kanten op.