zaterdag 8 oktober 2022

Een stapje/hapje terug doen; aflevering 1

Misschien moet je even experimenteren, want niet elk ei is even groot of vers, maar het werkt wel: kies een pan waar de eieren niet te ruim in zwemmen, zet ze net onder in koud water, breng aan de kook, zet het water uit en laat ze nagaren (om en nabij 5 minuten voor hardgekookte exemplaren) in het hete water. Tel uit je winst, want:
"Minder, minder," zijn gevleugelde woorden geworden, maar ze komen uit een andere context dan ik hier bedoel. Minder, minder is het nieuwe devies, nadat er generaties groot geworden zijn met "meer, meer". In onze door economische groei geregeerde maatschappij, is het hollen geblazen. Stilstaan (als in: alles bij het oude laten, dus geen stijgende aandelen, grotere auto's, douche én bad etc.) is nog mild vergeleken bij de broekriem aantrekken, en als je dat niet gewend bent, valt het zwaar. Maar het lijkt erop dat Noodzaak voor de deur staat.
Een vriendin vertelde mij dat haar vriendinnen inmiddels 6 dagen per week zijn gaan werken om de electriciteitsrekening te kunnen bolwerken, die van €150,- per maand naar €590,- is gestegen. En we weten allemaal dat dat niet de enige forse prijsstijging is. 
De creativiteit die tijdens corona op sommige gebieden de kop opstak, moet, voor zover alweer ingepakt, weer uit de koffer worden gehaald. Al hoewel: thuiswerken scheelt brandstof, maar zorgt er ook weer voor dat je thuis de kachel langer aan hebt en de lichten en de computer.
Gelukkig zijn er (ook) op culinair gebied, een heleboel mogelijkheden die het energieverbruik kunnen reduceren, zoals het voorbeeld van die eieren.
Het begint bij het uitzoeken van je groente. Kijk wat er in het seizoen is, dus volop verkrijgbaar en niet duur. Bij 'de Turk' liggen vaak kromme komkommers die je net zo makkelijk schaaft of in stukjes snijdt; en ze zijn stukken goedkoper dan de rechte heipalen. Mocht hun vorm je niet aanstaan, dan knijp je een oogje toe. Losse aardappels zijn dan misschien niet gewassen, maar je kunt er wel net zoveel van kopen als je nodig hebt, voordat ze in een la blijven verpieteren, hun voedingsstoffen verliezen en gaan spruiten. Overigens is grijpen in een rotte aardappel het smerigste dat ik me op culinair gebied kan herinneren.
Sommige mensen zijn eraan gewend om ongeschilde aardappels eerst te wassen en dan te gaan schillen. Dat kost extra water en is volkomen nutteloos, tenzij je de schillen wilt poffen in de oven (200 graden), na ze in een beetje olijfolie met zout en peper te hebben omgeschept; een heerlijke snack. 
Ik heb er al eerder over geschreven, maar aardappels hoeven niet onder water te staan bij het koken. Een laagje water en niet te hoog vuur doen het prima. Er komt stoom in de pan en die is net zo heet als kokend water (en ook nog eens sneller warm!). 
Er zijn geloof ik geen keukens meer waar nog een geiser hangt. Die hoorde je aanploffen als je warm water nodig had dat vervolgens vrijwel meteen uit de kraan spatte. Tegenwoordig hangt ergens een boiler, of een warmtepomp, die lekker weggestopt is, zodat we geen idee hebben dat hij aanspringt en warm loopt voor zijn functie. Maar voordat het opgewarmde water goed en wel in de keuken is aanbeland, zijn we 't zat en sluiten we de sluizen. Denk je eens in hoe teleurstellend dat is voor al dat harde werk en al die energie - er zijn overigens ook keukenboilers die uitkomst bieden voor de lange-afstandgebruikers. 
En groenten spoelen in een bak met (koud) water is beter dan onder een lopende kraan. En heb je een vensterbankplantenbak of achtertuin, dan komt dat spoelwater weer goed van pas. Die kant moeten we op ja.
Ikea verkoopt inductieplaatjes die niet duur zijn en in een vloek en een zucht hitte afgeven. Ze zijn ideaal als je zelf nog een gasfornuis hebt en bijvoorbeeld even snel iets wilt opwarmen (die eitjes?), of juist iets wat langer wil laten stoven. Een snelkookpan is ook weer een optie. Je hebt dan misschien wat minder lekkere kookluchten in de keuken (denk aan bolognaise- of tomatensaus), maar dat scheelt ook weer afzuigkap. Is dit alles wel erg streng en mis je de warmte van het hele keukengebeuren, zet dan de ovendeur open als het werk af is en het binnenwerk aan het afkoelen is. Win win.
Maakt dit alles wat uit naast de grote geldverslinders? Ik hoop dat het helpt bij bewustwording en scheelt in eigen portemonee.

Bijgevoegde foto is van een halve verse vijg met een stukje ansjovisfilet en een kappertje, besprenkeld met wat olijfolie; zoet, zout en zuur. Aan de ene kant energie-arm, aan de andere kant energie- en troostrijk.

1 opmerking:

Anoniem zei

Top..en vergeet de hooikist niet!